Перевод: с английского на все языки

со всех языков на английский

Со всех языков на:
Английский
С английского на:
Все языки
Албанский
Итальянский
Русский

Clock Per Instruction

Толкование Перевод

1 instruction cycle

= instruction execution cycle

цикл исполнения команды, командный цикл

1) последовательность шагов ЦП для исполнения команды. Обычная схема исполнения состоит из пяти шагов: выборка (fetch), декодирование (instruction decoding), выборка операндов (operand fetch), исполнение команды (ALU operation), запись результата (result writeback).

Syn:

fetch-execute cycle

2) время, затрачиваемое центральным процессором на исполнение одной команды. Зависит от быстродействия ОЗУ, тактовой частоты, разрядности (ширины) шины данных и архитектуры процессора.

The processor use fewer than four clocks per instruction cycle — Этот процессор тратит меньше четырёх тактов на команду см. тж. clock speed, CPU, execution time, instruction time, machine cycle

Англо-русский толковый словарь терминов и сокращений по ВТ, Интернету и программированию. > instruction cycle
2 instruction throughput

производительность, выражаемая числом операций (команд) в секунду (наносекунду) или за цикл

количественный показатель производительности - число команд, выполнение которых ЦП, например конвейерный, завершает за выбранный временной интервал или за цикл (clock cycle); различают максимальный теоретический показатель производительности (maximum theoretical instruction throughput) и средний (усреднённый) показатель (average instruction throughput).

In contrast to general-purpose computers, microcontrollers (MCUs) are often optimized for interrupt latency over instruction throughput, both reducing latency and making it predictable to support real-time control. — Микроконтроллеры, в противоположность универсальным компьютерам, оптимизируются обычно не по производительности, а по скорости реакции на прерывания - это обеспечивает уменьшение задержек и их предсказуемость, что важно для управления в реальном времени.

Syn:

instructions per cycle, IPC

Англо-русский толковый словарь терминов и сокращений по ВТ, Интернету и программированию. > instruction throughput
3 CPI

1) Общая лексика: ИПЦ индекс потребительских цен (consumer price index), ИПЦ (индекс потребительских цен)

2) Компьютерная техника: Clocks Per Instruction, Computer to PABX Interface, Cycle Per Instruction

3) Медицина: cardiac power index

4) Военный термин: Chief of Public Information, Common Part Indicator, Communications Processor and Interface, Competition Performance Index, center of programmed instruction, Communications Processing and Interface (module)

5) Техника: center pressure index, chemical process industry, coherent processing interval, containment performance improvement, crash-position indicator

6) Религия: Church Planting Institute

7) Железнодорожный термин: Canadian Pacific Railway

8) Юридический термин: City Property Involved, Corruption Perception Index

9) Экономика: ИПЦ, ИРЦ, индекс розничных цен, индекс цен на потребительские товары, (consumer price index) индекс цен потребителей

10) Бухгалтерия: Cannot Pinpoint Inflation, Cardholder Payment Interface

11) Автомобильный термин: central port fuel injection

12) Телекоммуникации: Computer-PBX Interface

13) Сокращение: Chemical Processing Industries, Communications Processor & Interface, Communist Party of India, Consumer Price Index (cost of living), Counter Proliferation Initiative, Crash Position Indicator, MS-DOS Codepage File, Cost Per Inquiry

14) Вычислительная техника: Common Programming Interface, Computer Private branch exchange Interface, cycles per instruction, процентное соотношение произведённых затрат, Common Part Indicator (ATM), Common Programming Interface (IBM, SAA), индекс эффективности затрат, стандартный программный интерфейс, число символов на дюйм

15) Нефть: computer-processed interpretation, corrugated plate inrterceptor, corrugated plate interceptor

16) Банковское дело: индекс цен на потребительские товары (consumer price index)

17) Фирменный знак: Cincinnati Precision Instruments, Communications Power Industries, Conservative Press International

18) Экология: carbon preference index

19) Налоги: comparable profit interval, сопоставимый интервал прибыли

20) Деловая лексика: Cumulative Progress Indicators, индекс потребительских цен

21) Глоссарий компании Сахалин Энерджи: избыточность нечётного числа n-алканов по отношению к чётному числу n-алканов (Carbon Preference Index), индекс предпочтительности усвоения углерода (Carbon Preference Index)

22) Менеджмент: Continuous Process Improvement (Continuous Process Improvement)

23) Образование: Certified Personnel Information

24) Инвестиции: consumer price index

25) Сетевые технологии: characters per inch, computer-to-PBX interface

26) Полимеры: Chemical and Petrochemical Industry

27) Сахалин Ю: continuous performance improvement, corrugated plate incline

28) Химическое оружие: Cost performance index

29) Авиационная медицина: Californian personality inventory, Californian psychological inventory

30) Расширение файла: Character Per Inch, Clock Per Instruction, Bitmap graphics (Colorlab Processed Image), Code Page Information file (DOS), Common Programming Interface (IBM), MS-DOS codepage file (MODE. EXE)

31) SAP.тех. интерфейс CPI

32) Собаководство: Canine Parainfluenza

33) Должность: Certified Professional Inspector

34) Аэропорты: Cape Orford, Papua New Guinea

35) НАСА: Commence Primary Ignition

36) Программное обеспечение: Card Processing Integration

37) AMEX. Capital Properties, Inc., of Rhode Island

38) Оргтехника: cost per impression

Универсальный англо-русский словарь > CPI
4 cpi

1) Общая лексика: ИПЦ индекс потребительских цен (consumer price index), ИПЦ (индекс потребительских цен)

2) Компьютерная техника: Clocks Per Instruction, Computer to PABX Interface, Cycle Per Instruction

3) Медицина: cardiac power index

4) Военный термин: Chief of Public Information, Common Part Indicator, Communications Processor and Interface, Competition Performance Index, center of programmed instruction, Communications Processing and Interface (module)

5) Техника: center pressure index, chemical process industry, coherent processing interval, containment performance improvement, crash-position indicator

6) Религия: Church Planting Institute

7) Железнодорожный термин: Canadian Pacific Railway

8) Юридический термин: City Property Involved, Corruption Perception Index

9) Экономика: ИПЦ, ИРЦ, индекс розничных цен, индекс цен на потребительские товары, (consumer price index) индекс цен потребителей

10) Бухгалтерия: Cannot Pinpoint Inflation, Cardholder Payment Interface

11) Автомобильный термин: central port fuel injection

12) Телекоммуникации: Computer-PBX Interface

13) Сокращение: Chemical Processing Industries, Communications Processor & Interface, Communist Party of India, Consumer Price Index (cost of living), Counter Proliferation Initiative, Crash Position Indicator, MS-DOS Codepage File, Cost Per Inquiry

14) Вычислительная техника: Common Programming Interface, Computer Private branch exchange Interface, cycles per instruction, процентное соотношение произведённых затрат, Common Part Indicator (ATM), Common Programming Interface (IBM, SAA), индекс эффективности затрат, стандартный программный интерфейс, число символов на дюйм

15) Нефть: computer-processed interpretation, corrugated plate inrterceptor, corrugated plate interceptor

16) Банковское дело: индекс цен на потребительские товары (consumer price index)

17) Фирменный знак: Cincinnati Precision Instruments, Communications Power Industries, Conservative Press International

18) Экология: carbon preference index

19) Налоги: comparable profit interval, сопоставимый интервал прибыли

20) Деловая лексика: Cumulative Progress Indicators, индекс потребительских цен

21) Глоссарий компании Сахалин Энерджи: избыточность нечётного числа n-алканов по отношению к чётному числу n-алканов (Carbon Preference Index), индекс предпочтительности усвоения углерода (Carbon Preference Index)

22) Менеджмент: Continuous Process Improvement (Continuous Process Improvement)

23) Образование: Certified Personnel Information

24) Инвестиции: consumer price index

25) Сетевые технологии: characters per inch, computer-to-PBX interface

26) Полимеры: Chemical and Petrochemical Industry

27) Сахалин Ю: continuous performance improvement, corrugated plate incline

28) Химическое оружие: Cost performance index

29) Авиационная медицина: Californian personality inventory, Californian psychological inventory

30) Расширение файла: Character Per Inch, Clock Per Instruction, Bitmap graphics (Colorlab Processed Image), Code Page Information file (DOS), Common Programming Interface (IBM), MS-DOS codepage file (MODE. EXE)

31) SAP.тех. интерфейс CPI

32) Собаководство: Canine Parainfluenza

33) Должность: Certified Professional Inspector

34) Аэропорты: Cape Orford, Papua New Guinea

35) НАСА: Commence Primary Ignition

36) Программное обеспечение: Card Processing Integration

37) AMEX. Capital Properties, Inc., of Rhode Island

38) Оргтехника: cost per impression

Универсальный англо-русский словарь > cpi
5 CPI

I

1) Clock per Instruction - [число] тактов на команду

показатель эффективности процессора, измеряемый при выполнении фрагмента типичной последовательности команд путём подсчёта среднего числа тактов на команду

см. тж. clock cycle, instruction

2) Cycles per Instruction - [число] циклов на команду

II

(расширение файла) (Code Page Information) информация о кодовых таблицах

файлы с наборами символов, обеспечивающих поддержку национальных алфавитов на принтерах IBM в стандартной поставке MS-DOS

Англо-русский толковый словарь терминов и сокращений по ВТ, Интернету и программированию. > CPI
6 cpi

I

1) Clock per Instruction - [число] тактов на команду

показатель эффективности процессора, измеряемый при выполнении фрагмента типичной последовательности команд путём подсчёта среднего числа тактов на команду

см. тж. clock cycle, instruction

2) Cycles per Instruction - [число] циклов на команду

II

(расширение файла) (Code Page Information) информация о кодовых таблицах

файлы с наборами символов, обеспечивающих поддержку национальных алфавитов на принтерах IBM в стандартной поставке MS-DOS

Англо-русский толковый словарь терминов и сокращений по ВТ, Интернету и программированию. > cpi
7 Fjalor i shkurtër terminoiogjik i informatikës

A

Abort - ndërprerje e operacionit, procesit ose procedures gjatë kryerjes së tij.

Accept - pranon.

Access time - koha e arritjes së të dhënave.

Accessories - veglat ndihmëse në Windows.

Adapter - kartelë për zgjerim e cila instalohet në kompjuter.

Adress register - numër hemksadecimal i cili e tregon adresën e lokacionit të caktuar të memorjes.

Algorithm - zgjidhja e një problemi hap pas hapi.

allocate - ndarje të resurseve të kompjuterit, si për shembull në disk, shtypës ose memorje të çdo skedari, shfrytëzuesi ose procesi.

alpha numeric characters - shenja alfanu-merike. Të gjitha shenjat që i shfrytëzon kompjuteri, përfshirë këtu edhe shkronjat, shifrat, shenjat për interpunksion dhe shenjat speciale, siç janë: \$, \@ i \#

ANSI (American National Standar Institute) - Instituti Nacional Amerikan për Standarde.

ASCII ( American Standard Code for Information Interchange) - Kodi amerikan për këmbim të informacioneve. Renditje standarde e shtatë shifrave binare (shifra e shtatë mund të jepet për kontroll të çiftësisë) e cila aplikohet për paraqitjen e shenjave në kompjuter.

Animation - animacion - Iluzion i lëvizjes me paraqitje të shpejtë të fotografive të njëpasnjëshme, e cila arrihet me përdorim të harduerit dhe softuerit përkatës. Programet më të njohura për animacion janë: 3 D Studio, Autodesk Chaos, Imagine etj.

Application - program i cili është i dedikuar për shfrytëzuesit e rëndomtë, i cili është i projektuar për kryerje të ndonjë pune të caktuar. Për shembull aplikacioni për kontabilitet financiar.

Application development tools - vegla për krijim të programeve aplikative.

ALU ( Arithmetic-Logic Unit) - njësi aritmetiko-logjike. Është pjesë e njësisë qendrore (çip i mikroprocesorit) e cila kryen operacione kryesore aritmetike dhe logjike me të dhënat.

Artificial Intelligence - intelegjencë artificiale. Emër i sistemeve të kompjuterit që duhet të shfaqin inteligjencë njerëzore, si kuptim për fjalën e thënë, si reagim ndaj ambientit të tyre fizik dhe adaptimit ndaj kushteve të tilla.

Ascending order - rendi i radhitjes së elementeve sipas rendit të rritjes, prej vlerave më të vogla kah më të mëdhatë (a, b, c...)

Assembler - përkthyes programor. Program i projektuar që t'i transformojë instruksionet simbolike në formë më të qëlluar për t'i kryer në kompjuter.

Assign - dhënie vlerë diçkaje që është shfrytëzuar në programim.

Asterisk - shenja * (yll). Përdoret si shenjë xhoker që mundëson specifikim të disa skedarëve përnjëherë.

Auto CAD - program aplikativ për projektim kompjuterik dhe disenjim.

B

Backbone - niveli më i lartë në një rrjet kierarkik kompjuterik.

Backslash - shenja \\ ( ASCII kodi 92). Përdoret në specifikimin e rrugës së diskut ku gjendet skedari i kërkuar.

Backspace - zhvendosje e kursorit për një vend prapa.

Backup - kopje rezerve. Bëhet kopje e përmbajtjes së diskut të kompjuterit dhe atë në mënyrë periodike, ndërsa vendoset në shirit magnetik ose në CD.

Bad sector - sektori jo në rregull. Pjesë e disketës ose diskut ku nuk nuk mund dhe ku nuk është e sigurt të shkruhen informacione

Bad trac table - tabelë e shtigjeve që nuk janë në rregull. Listë e pjesëve të çrregulluara fabrikisht dhe të pasigurta për shkruarje, e cila është e ngjitur në pjesën e prapme të diksut.

Bandwidth - njësi matëse për sasinë e të dhënave të cilat mund të transmetohen përmes ndonjë rrjeti të komunikimit në një sekondë.

Bar chart - diagram në formë të shiritave.

Bar code - paraqitje e shenjave alfanu-merike me ndihmën e vijave vertikale me gjatësi të ndryshme. Përdoret si mënyrë për shifrim universal të prodhimeve.

Bar code reader - lexues bar cod. Pajisje optike për lexim të shenjave bar cod.

BIOS (Basic Input Output System) - grup i programeve më të vogla detyra e të cilave është të shfaqë test rutinor kur kyçet kompjuteri, si dhe ta startojë sistemin operativ të kompjuterit.

BASIC - gjuhë programore e cila është e lehtë për mësim.

Batch - pako. Bashkësi e elementeve ose dokumeneteve të cilat përpunohen si tërësi.

Batch processing - përpunim paketor. Teknikë që përdor vetëm një inkuadrim të programit në memorjen kryesore për shkak të përpunimit të më tepër detyrave të veçanta njëra pas tjetrës.

Baud - bod. Kapacitet maksimal për transmetim të informacioneve në një kanal të komunikimit, i cili është njësi matëse e numrit të ndryshimeve të niveleve në sekondë.

Benchmark - krahasim. Program standard i cili shërben për përcaktimin e performansave të kompjuterëve të ndryshëm.

Beta version - version prove i softuerit para daljes së tij zyrtare në treg.

BIT ( Binary digiT) - shifra binare janë 0 dhe 1. Kompjuterët digjital procesojnë informacione në formë digjitale, ndërsa zbatojnë vetëm shifra të sistemit binar. Ato zakonisht paraqiten me tension prej 5 V për numrin 1, gjegjësisht 0 V për numrin O.

Binary file - skedar binar i cili përbëhet prej disa bitave, por i cili nuk është skedar tekstual. Zakonisht ato janë programe me fotografi.

Binary system - sistem binar. Sistem numërimi për shkruarje të numrave në kompjuter. Aty ka vetëm dy shifra 0 dhe 1.

Bps (Bits per second) - bit në sekondë. Masë për shpejtësinë e transmetimit të rrjetave kompjuterike

Blank - i zbrazët, i pashkruar. Shenjë që i përdoret për paraqitjen e vendit të zbrazët ndërmjet shenjave të shtypura.

Bold - shkronja me kontura më të trasha dhe më të errëta

Bookmark - reference e cila na drejton kah ndonjë dokument i caktuar hipertekstual i Internetit.

Boot - startimi i kompjuterit, gjatë së cilës fillon puna e sistemit operativ.

Boot block - pjesë e diskut ku gjendet softueri i cili i mundëson kompjuterit ta fillojë punën.

Boot disk - disk ose disketë prej së cilës startohet sistemi operativ.

Break - ndërpren. Sinjal special i cili e ndërpet punën e ndonjë programi. Shpesh fitohet me shtypje të tasteve Ctrl dhe C përnjëherë.

Browser - fletëkërkues. Program i cili është i dedikuar për shikimin e dokumenteve hipertekstuale të Internetit. Me ndihmën e tij shrytëzohet servisi më i dobishëm i Internetit WWW (W orld W ide W eb). Fletëkërkuesit më të njohur janë Microsoft Internet Explorer dhe Netscape Navigator.

Buffer - bafer. Vend në kujtesën kryesore të kompjuterit për ruajtje të përkohshme të të dhënave.

Bug - gabim, defekt. Gabim i paqëllimtë në program, për shkak të të cilit programi nuk punon si duhet. Në përkthimin më tekstual nënkupton bubë dhe mendohet se rrjedh prej ngjarjes kur mola është kapur për ndonjë relej të kompjuterëve të parë dhe e ka pamundësuar punën e tij.

Bullet - shenjë për renditje e cila përdoret në programet për përpunim të tekstit.

BBS (Bulletin Board System) - tabelë elektronike për shpallje. Shërbim telekomunikues përmes të të cilit konsumatorët komunikojnë, këmbejnë informata etj.

Bus - mbledhëse. E lidh pllakën amë të kompjuterit me procesorin, kujtesën, diskun dhe elementet tjera kompjuterike.

Byte - bajt. Tetë bita. Shpesh është numër binar tetëshifror i cili paraqet një shkronjë.

C

Cache - kesh. Pjesë e kujtesën e rezervuar për ruajtje të të dhënave që përdoren shpesh, te të cilat procesori ka qasje shumë më të shpejtë sesa në hard disk. Kujtesën kesh mund të gjendet në memorjen RAM ose në hard disk.

Cancel button - tast për shfuqizimin e funksionit të zgjedhur. Te numri më i madh i programeve tasti për shfuqizim aktivizohet me shtypjen e tastit Esc.

Case sensitive - dallimi i shkronjave të mëdha dhe të vogla. Me shpesh gjatë krahasimit të dy fjalëve apo teksteve.

CRT (cathode ray tube) - gypi katodik i ekranit.

CPU (C entral P rocessing U nit) - njësi qendrore e procesuimit. Zemër e kompjuterit personal. Udhëheq dhe drejton me të gjitha operacionet për përpunim të të dhënave.

Centronics port - portë e kompjuterit në të cilën shpesh lidhet shtypësi.

Chanel - kanal. Rrugë në të cilën transmetohet informacioni digjital në kompjuter.

Character - shenjë; karakter. Cilado shkronjë, shenjë e interpunksionit, ose ndonjë nga njëqind shenjat tjera që mund të vërehen në ekran, gjegjësisht të cilat mund të shtypen.

CPI (character per inch) - numër i shenjave në një inç. Njësi matëse për matjen e dendësisë së shkrimit. Shprehet me numër të shenjave në një inç.

Check box - kuti katrore për dialog e cila mund të jetë e kyçur ose e çkyçur, gjegjësisht të jetë e zgjedhur ose jo, ndonjë opcion në kornizën për dialog.

Checksum - shumë për kontroll. Shuma e numrave që përdoren për kontrollim të mbledhjes.

Click - klik. Shtypje dhe lëshim i tastit të minakut, pa mos e lëvizur.

Client - klient. Sistem i cili mund të punojë i pavarur, edhe pse në një masë edhe ky është i varur prej ndonjë sisitemi tjetër. Për kompjuterin që është i lidhur në rrjet kompjuterik shpesh thuhet se është klient.

Client-server network - rrjet i tipit klient-server.

Clip art - bashkësi e vizatimeve grafike dhe fotografive të shkruara në skedar të veçantë i cili është i arritshëm për përdorim të ndonjë aplikacioni, për shembull, për përpunim të tekstit ose të grafikës.

Clipboard - kohësisht, skladim i fshehur për tekst ose fotografi të cilat priten ose kopjohen.

Clock speed - shpejtësi e ores. Shpejtësia e punës së procesorit në kompjuter matet me megahercë (MHz) ose me gigahercë (GHz).Sa më e shpejtë është shpejtësia e procesorit, aq më tepër urdhëra mund të kryejë kompjuteri.

Clone - klon. Kompjuter i cili paraqet kopje të suksesshme të kompjuterit tjetër të (standardizuar). Më shpesh kjo u dedikohet atyre kompjuterëve të cilët janë kompatibil me kompjuterët e kompanisë IBM.

Cod - kod. Diçka që është shkruar me gjuhën kompjuterike, në letër ose në kompjuter.

Code page - faqe e koduar. Tabelë e cila tregon se cili karakter i përgjigjet shenjës në ekran dhe me shtypjen e tasterit a përfitohet e njëjta shenjë.

CGA (Color Graphics Adapter) -videokartelë e cila është më e vjetëruar.

COM port - portë seriale. Më shpesh në kompjuterët ekzistojnë dy porta seriale të shënuara si C0M1 dhe COM2.

Command interperter - program i cili i integron dhe i përpunon urdhërat e dhënë në kompjuter. Në sistemin operativ DOS është programi C0MAND.COM, ndërsa në WINDOWS është WIN.INI

COBOL (Common Business Orientated Language) - gjuhë progamore nga gjeneratat më të vjetra të cilat përdoren për aplikacione financiare.

Communication protocol - përmbledhje e programeve e cila mundëson transmetim dhe këmbim të të dhënave ndërmjet dy ose më tepër kompjuterëve.

CD (Compact Disc) - kompakt disk. Medium për memorim të të dhënave digjitale dhe audio. Në kompakt disk mund të vendoset muzikë prej 72 minutave ose të dhëna prej 650 MB.

CD ROM (Comapct Disc Read Only Memory) - njësi harduerike për leximin e kompakt disqeve. Me këtë njësi mund vetëm të lexojmë e jo edhe të shlyejmë ose të regjistrojmë të dhëna të reja.

COMPAQ (COMPAtibility Quality) - shenjë e prodhimeve cilësore të kompjuterëve desktop dhe laptop.

Compiler - kompajler; përkthyes. Program i cili i përkthen disa gjuhë të larta programesh në ndonjë gjuhë makinerike.

CompuServe - njëra ndër rrjetat më të mëdha të Internetit në botë. Klientëve të tyre ju ofron këmbim të skedarëve, të të dhënave, të postës elektronike etj.

CAD (Computer Aided Design) - shfrytëzim i kompjuterit për krijime të vizatimeve ose për projektime të ndonjë objekti ose sistemi. Programet më të njohura nga kjo sferë janë Auto Cad, Auto Sketch, Design CAD, Lab View etj.

CAM (Computer Aided Manifacture) - prodhim me ndihmën e kompjuterit.

CASE (Computer Aided Software Engineering) - vegël softuerike për programerët. Shfrytëzohen për planifikim, analizim si dhe projektim të dokumentacionit në softuerin kompjuterik.

Computer analyst - analitik kompjuteristik. Person i cili i definon problemet dhe saktësisht i pëcakton hapat për zgjidhjen e tyre me anë të kompjuterit.

Configuration - konfiguracion. Mënyrë e lidhshmërisë së kompjuterit me njësitë tjera periferike në një sistem të përbashkët.

Controller - vegël teknike e cila i mundëson veglës tjetër të komunikojë me kompjuterin.

Conversion - konverzion. Proces i transformimit të të dhënave (tekst, grafik) nga një format në tjetër.

Cooki file - skedar në të cilin ruhen skedarët e shfrytëzuar (cookies). Zakonisht gjendet në emërtuesin bashk me fletëkërkuesin (shembull në emërtuesin Internet Explorer).

Corel DRAW- Pako programore e dedikuar për vizatim dhe punim me fotografi.

Corrupted file - skedar i dëmtuar. Dëmtimi mund të jetë për shkak të ektorëve të diskut që nuk janë në rregull, prishjes fizike ose gabimeve të shkaktuara nga programi.

Crash - gjendje kur kompjuteri bie prej funksionimit të tij dhe më tutje nuk mund të përdoret. Pas kësaj kompjuteri zakonisht përseri startohet.

Current drive - disk me të cilin shfrytëzuesi punon momentalisht.

Cursor - kursori. Tregues i pozicionimit. Vijë vertikale e lëvizshme që dridhet dhe vezullon e që paraqitet në ekran si indikator vizuel e cila mund të dislokohet edhe vertikalisht edhe horizontalisht me anë të urdhërave prej tastierës.

Cyberphobia - kiberfobia. Frikë nga kompjuteri.

CRC (Cyclic Redundancy Check) - metodë e testimit për të dhënat dalëse nga disku për shkak të sigurisë prej gabimeve.

D

Data - të dhënat. Nocion i përgjithshëm për numrat, simbolet dhe madhësitë analoge të cilat shfrytëzohen si madhësi dalëse për përpunimin e kompjuterit.

Database - baza e të dhënave. Bashkësi e të dhënave të lidhura ndërmjet vete dhe të organizuara paraprakisht. Programet më të njohura për udhëheqjen e bazave të të dhënave janë: Oracle, MS SQL Server, Informix, Sybase etj.

Data security - mbrojtje e të dhënave nga ndërhyrjet e qëllimta ose të rastësishme nga njerëz jo të autorizuar.

Data type - tip i të dhënave. Mund të jenë: tekstuale, numerike, logjike, dhe të dhëna të datave.

Dead lock - ndërprerje; bllokim. Situatë kur ndonjë program nuk mund të realizohet në kompjuter, për shkak se e pret rastin që faktikisht kurrë nuk do të ndodh.

Debug - testim i programit të kompjuterit me korrigjim të gabimeve të paraqitura në te.

Default value - ndonjë vlerë që nënkuptohet. Vlerë që programi automatikisht e zgjedh po qe se shfrytëzuesi nuk jep ndonjë vlerë tjetër. Për shembull ngjyrat që i jep WIND0WS-i janë default vetëm po qe se shfrytëzuesi nuk i përdor.

Defragmentation - defragmentim. Proces i bashkangjitjes i të dhënave të një programi në disk, që të mund të shpejtohet puna e tij. Është e preferueshme që defragmenting të bëhet një herë në javë, për të shpejtuar punën e diskut.

Density - dendësi. Njësi matëse për numrin e të dhënave të cilat mund të shkruhen në ndonjë medium (disketë, shirit magnetik etj).

Decsending sort - renditje me radhitje të kundërt.

Desktop - sipërfaqja aktive e ekranit gjatë punës me Windows, e cila përmban dritare dhe ikona.

Desktop computer - kompjuter i cili pozicionohet horizontalisht në tavolinën punës.

DTP (Desktop Publishing) - Pako e softuerit me të cilën kompjuteri mund të përdoret për disenj të dokumenteve, duke përfshirë fotografi, tekst dhe kontroll të pamjes së dokumenteve dhe shtypjen e tyre.

Destination file - skedar që pranon.

Device - vegël, mjet, përbërje, njësi. Nocion i përgjithshëm i cili shfrytëzohet për të identifikuar ndonjë komponentë të kompjuterit (disk, tastaturë, minak, etj).

Device driver - softuer i cili i mundëson kompjuterit të komunikojë me njësitë periferike.

DAT (Digital Audio Tape) - shirit magnetik në të cilin memorizohen të dhënat me sasi shumë të mëdha.

DVD (Digital Video Disk) - teknologji e harduerit e cila mundëson shiqimin e filmave, spoteve muzikore etj.

DMA (Direct Memory Access) - proces i transmetimit të një sasie të madhe të të dhënave ndërmjet diskut dhe kujtesës punuese të kompjuterit.

DirectX - varg i programeve standarde për aplikacione të Microsfti-t, i dedikuar për lojra dhe aplikacione multimediale.

Disk controller - kartelë e cila e lidh kompjuterin me diskun; zakonisht gjendet në pjesën e poshtme të diskut.

Disk drive - njësi fizike e cila e pranon dhe e kthen diskun magnetik dhe mundëson lexim dhe shkrim të të dhënave.

DOS (Disk Operating System) - njëri ndër sistemet më të njohura operative i cili është shumë përfshirës dhe shfrytëzohet nga kompjuterët personal. I prodhuar nga kompania Microsft në vitin 1982.

Domain - grup i kompjuterëve emrat e të cilëve e ndajnë të njëjtën prapashtesë. Shembull: com (firmë komerciale), org (organizatë pa përfitim), gov (qeveri), edu (institucion arsimor), net (provajder i Internetit). Njësoj ekzistojnë edhe prapashtesa të cilat i identifikojnë shtetet p.sh. mk prapashtesë për Maqedoninë.

Dpi (dots per inch) - pika në inç. Njësi për matjen e rezolutës së shtypjes në shtypës. Rezoluta te shtypësit amë sillet rreth 300 dpi, ndërsa te shtypësit lezër arrin deri në 1200 dpi.

Double click - klikim; shtypje e dyfishtë. Klikim i shpejtë dhe lëshim i tastit të minakut dy here pa lëvizjen e minakut ndërmjet dy klikimeve.

Double precision - precizitet i dyfishtë. Teknikë me të cilën paraqiten numrat me gjatësi të dyfishuar.

Download - kopjim i ndonjë programi ose skedari prej ndonjë kompjuteri kryesor në kompjuterin personal.

Draft quality - kualitet i shtypit, i cili është i lexueshëm, por nuk duket aq mirë për përdorim që ai dokument të botohet në ndonjë revistë ose libër. Zakonisht shfrytëzohet për nxjerrjen e kopjeve që të shkojë në korrekturë.

Drag-and-drop - tërheqje dhe lëshim i tastit të minakut.

Drop-down meni - Lista e urdhërave të menysë së aktivizuar, të radhitura njëra pas tjetrës.

DLL (Dynamic Link Library) - grup e funksioneve të cilat shfrytëzohen gjatë programimit në Windows.

E

EPROM (E lectrically P rogrammable R ead O nly M emory) - çip memorizues përmbajtja e të cilit nuk mund të ndryshohet.

E-mail (electronic mail) - postë elektronike. Njëri nga shërbimet më të njohura të Internetit me të cilin porositë dërgohen prej një kompjuteri në kompjuter tjetër.

Embedded object - objekt i ndërvënë.

EMM386.EXE - program i cili mundëson vendosjen e drajverave dhe programeve në hapësirën e lartë të memories.

Emulator - emulator. Program cili i mundëson kompjuterit të zbatojë programe të shkruara për kompjuter tjetër.

Encryption - shifrim. Kodim i porosisë me çka nuk mundësohet hyrje e palejuar deri te ajo.

EOF (end of file) - fund i skedarit. Shenjë për fundin e skedarit, e cila shfrytëzohet si indikator se këtu kryhen të dhënat.

Ethernet - rrjet lokal kompjuterik i konstruktuar prej llojit të kabllove me mundësi të bartjes deri më 10 Mbit/sec.

Event - rast; paraqitje. Moment kur paraqitet ndryshimi specifik i ndonjë gjendjeje.

Exchange - këmbim i informatave ndërmjet dy lokacioneve.

Exchengeable disk - disk transmetues. Tip i diskut i cili montohet në shtëpizë të posaçme dhe është i transmetueshëm.

Executable file - program zbatues. Skedar i cili mund të aplikohet në kompjuter.

Expression - shprehje matematikore ose logjike e shkruar në gjuhën programore

EBCDIC (Extended Binary Decimal Interchange Code) - kod i cili i përdorë tetë shifra binare të krijuara nga IBM, ndërsa i paraqet shenjat (shkronjat, numrat etj.) nga kompjuteri i cili i proceson.

External modem - modem i jashtëm. Modem në kuti të veçantë, kabllo dhe mbushës i cili më së shpeshti aktivizohet në portën seriale të kompjuterit.

Extranet - intranet i cili u është lënë në disponim klientëve dhe blerësve të jashtëm me qëllim që t'i shohin të dhënat. Më shpesh ata janë të siguruara me shifra që të ruhet siguria e blerësve.

F

Fan ventilator - ventilator i cili mundëson cirkulimin e ajrit nëpërmjet pjesëve kompjuterike dhe e pamundëson nxehjen e tyre.

Fatal error - gabim në programin kompjuterik i cili e ndalon funksionimin e tij.

Fault tolerance - tolerim i gabimeve. Aftësi e ndonjë sisitemi që ta vazhdojë funksionimin normal edhe pse ekziston problem në harduer ose softuer.

Fax modem - faks modem. Modem i aftësuar të pranojë dhe të dërgojë fakse. Në këtë rast fakset janë elektronike.

Fiber optics - fije optike. Mundëson shpejtësi të madhe të bartjes së të dhënave në rrjetat kompjuterike.

File - skedar; fajll; datotekë. Pa marrë parasysh çfarë informate, të grumbulluar dhe të inçizuar nën një emër. Skedari mund të përmban tekst, grafikon, program etj.

FAT (File Allocation Table) - tabelë e cila shërben për renditjen e skedarëve e cila gjendet në fillim të diskut dhe përmban informata për ata pjesë të diskut të cilat shfrytëzohen, pjesë të diskut të cilat nuk shfrytëzohen dhe ato të cilat nuk mund të shfrytëzohen për shkak të dëmtimit të blloqeve në disk.

File control system - program i cili udhëheq me bartjen e të dhënave nga ciladoqoftë pajisje deri në ndonjë pajisje tjetër.

File locking - përmbyllje e skedarit. Ndalesë që më tepër se një shfrytëzues ta ndërrojë përmbajtjen e skedarit.

File protection - mbrojtje e skedarit. Komandë e kompjuterit e cila e ndalon shkruarjen dhe fshirjen e të dhënave në skedar, por e lejon leximin e tyre.

Firewall - sistem rrjetor për sigurim i cili ndihmon në ndërprerjen e hyrjes së paautorizuar në sistemin kompjuterik; thjesht ky është kompjuter i lidhur në Internet dhe me të cilin zhvillohet i gjith komunikimi në Internet.

Floppy disk - disk i butë, disketë

Footer - tekst i cili paraqitet në pjesën e poshtme në secilën faqe.

FF (Form Feed) - urdhër i cili shfrytëzohet i që ta lëviz letrën në printer në faqe të re. Zakonisht në tabelën kontrolluese të printerit gjendet një tast i cili mundëson kryerjen e funksionit përkatës.

FORTRAN (FORmula TRANslation) - gjuhë programore e krijuar në kompaninë IBM e cila shfrytëzohej për programimin e aplikacioneve tekniko shkencore.

Freeware - programe pa pagesë, por të mbrojtura me ligj për autorizim

FAQ (Frequently Asked Question) - pyetje ose lista me pyetje dhe përgjigje të cilat janë shumë të shpeshta dhe shumë shfrytëzues ballafaqohen me këto të dhëna. Këto lista janë shumë frytdhënëse për shkak të këmbimit të informatave.

G

GIGO (Garbage In, Garbage Out) - princip në të cilën po qe se hyjnë të dhëna jokor-rekte dhe jovalide në kompjuter, ai do të japë rezultate jokorrekte dhe të pakuptimta.

GUI (graphical user interface) - interfejs grafik i shfrytëzuar për sisteme operative. Komunikimi ndërmjet shfrytëzuesit dhe programit zhviliohet me anë të shfrytëzimit të ikonave, dritareve dhe të ngjashme. Një shembull për një iterfejs të tillë që e shfrytëzojmë është Windows-i.

Guru - Njeri me kapacitet të lartë i cili dëshiron t'u ndihmojë të tjerëve në zgjedhjen e problemeve të tyre.

H

Hacker - haker. Person për të cilin kompjuteri është hobi. Sot shumë njerëz termin haker e identifikojnë me person i cili në mënyrë të paligjshme hy në kompjuter të huaj.

Halt - ndalesë. Ndalje e realizimit të operacioneve të renditura në programet kompjuterike.

Hand-held computer - kompjuter i vogël që mund të mbahet edhe në dorë.

Hang - rri varur. Mosfunksionim i kompjuterit. Kur kompjuteri rinë varur, i ekrani duket normal, por çfarëdo pune tjetër është e pamundur të futet në funksion.

Hard copy - rezultatet e shtypura në letër.

Hardware - hardueri, gjërat fizike apo të prekshme të kompjuterit.

Help - ndihmë. Funksion i cili është i pranishëm në shumë programe, i cili shërben si ndihmë e shfrytëzuesit për përdorimin e programit.

Hertz (Hz) - herc. Cikël në sekondë me të cilin matet shpejtësia e procesorit në kompjuter.

HEX (Hexadecimal) - Sisitem numëror në matematik, në të cilin si bazë e numërimit është numri 16. Për shfaqjen e numrave përdoren shifrat 0-9 dhe shkronjat A-F. Është shumë i qëlluar për përdorimin e kalkulimeve kompjuterike.

Hidden file - skedar i fshehur. Skedar i cili përmban atribute të cilat nuk lejojnë që emri i skedarit të kopjohet, të fshihet ose të shfletohet.

High tech - teknologji e lartë

Host computer - kompjuter kryesor me të cilin lidhen kompjuterët tjerë.

Hot key - tast ose kombinim i tasteve i cili zbaton instruksion të përcaktuar pa marrë parasysh se çka punon procesori në momentin e dhënë.

HTML (Hyper Text Markup Language) - format hipertekstual për punë me dokumente. Shërben për krijimin e dokumenteve WEB në internet.

Hub - hab. Paisje në të cilën kyçen kompjuterët të cilët janë të lidhur në rrjet.

Hyphenation - ndarje e fjalëve

I

Illegal - jolegal. Parametra hyrëse të cilët janë të papranuara, për shkak se nuk i përmbushin specifikacionet e vendosura në programe.

Image processing - përpunim i grafikonëve

Imaging - proces i shkrimit të grafikës në ndonjë medium, për shembull në shirit.

Implementation - implementim. Instalim i sitemit kompjuterik.

Infrared - teknologji e cila shfrytëzon ndriçimin për lidhjen të kompjuterëve pa kabëll.

Initialization - inicializim. Operacion për formatim të diskut ose disketës, si dhe përgatitje për shkruarjen dhe përdorimin e të dhënave.

Ink-jet printer - shtypës pështyes që hedh ngjyrën në letër.

Input data - të dhënat hyrëse.

Insert mod - rregull për futjen e të dhënave.

Install - instalim, futja fillestare e ndonjë programi në kompjuter.

Instruction - instruksion. Urdhër i destinuar për mikroprocesorin.

Integer - numër i plotë pa presje decimale

L

Line printer - shtypës i cili shtyp përnjëherë një rresht tekst.

Link- lidhje; lidhshmëri.

Load - mbushje, futje e programit në memorje.

LAN (Local Area Network) - rrjet lokal në kuadër të një hapësire ose ndërtese. Lidhje e dy ose më tepër kompjuterëve me kabllo me qëllim të këmbimit të informatave.

Local printer - shtypës i cili është i lidhur drejtpërdrejt me një stacion punues, i cili nuk është në disponim të shfrytëzuesve tjerë të rrjetit.

Login - Paraqitje në kompjuter. Në këtë rast kompjuteri kërkon nga shfrytëzuesi që të identifikohet me emrin dhe shifrën.

Logoff- çlajmërim. Largim nga puna me kompjuter.

Loop - cikël. Renditje të instruksioneve kompjuterike të cilat praktikohen me anë të përsëritjeve, gjersa nuk përmbushet ndonjë kusht.

M

Machine code - kod makine. Përmbledhje e instruksioneve kompjuterike në ndonjë kompjuter të posaçëm i cili niund ta kryejë urdhërin.

Macro - makro. Serial i urdhërave të cilat kryhen me shtypjen e një tasti ose me ndonjë urdhër. Në të shumtën e rasteve i shkruan vetë shfrytëzuesi për ta lehtësuar punën gjatë përsëritjeve të një morie urdhërash.

Mailbox - sandëku postar.

Main program - pjesë kryesore e programit e cila i kontrollon nënprogramet.

Mass storage - pajisje në të cilën mund të vendoset një numër i madh i të dhënave.

Medium - medium. Bartës i të dhënave, shpesh mendohet në disketë, CD-ROM dhe të ngjashme.

MMU (Memory Management Unit) - pajisje e cila udhëheq kujtesën.

Merge - bashkim, kombinim i dy ose më tepër skedarëve.

Message - porosi nga kompjuteri e cila informon për diçka.

MIDI file - skedarë me përshkrime muzikore.

MIPS (Million Instruction Per Second) -milion instuksione në sekondë. Njësi matëse për shpejtësinë me të cilën procesori i kryen instruksionet. Për shembull, procesori Pentium i cili punon në 100 MHz kryen 100 milionë instruksione në sekondë, pra 100 MIPS-a.

Millisecond (ms) - milisekondë. Kohë e barabartë me pjesën e njëmijtë të sekondës. Shfrytëzohet për shprehjen e shpejtësisë te hard disqet.

Mode - regjim i punës; mënyrë e punës. Njëra nga gjendjet alternative të punës së kompjuterit.

MODEM (MOdulator/DEModulator) - modem. Regullator i cili të dhënat e dërguara i shndërron në sinjal telefonik, të qëlluara për lidhje të drejtpërdrejtë telefonike.

Motherboard - pllaka amë e kompjuterit në të cilën janë të lidhura të gjitha elementet e harduerit.

Multimedia - kombinim i tekstit me fotografi dhe zë, videoanimacion.

MIME (Multipurpose Internet Mail Extensions) - standard për bashkangjitjen e skedarëve në porositë elektronike.

Multitasking - aftësi e sistemit operativ që njëkohësisht të ushtrojë më shumë programe.

N

Network - rrjet i kompjuterit.

NetWare - sistem operativ rrjetor i shpikur nga kompania Novell.

Network adapter - adapter i rrjetit. Kartelë e cila instalohet në kompjuter përmes të cilës ai lidhet në rrjet.

Network administrator - njeriu i cili e mbikëqyrë punën e rrjetit kompjuterik dhe që udhëheqë me të.

Network protocol - protokoll rrjetor. Bashkësi e standardeve kompjuterike në një rrjet.

Node - nyje, pika ngjitëse në rrjein kompjuterik

Non-interlaced - sa i përket disa monitorëve te të cilët topi elektronik pas një kohe e kalon ekranin pa mos lëshuar asnjë vijë.

Notebook computer - kompjuter i vogël me format sa një faqe e letrës.

Numeric keypad - tastierë numerike.

O

OLE (Object Linking and Embedding) -mënyrë e këmbimit të informatave ndërmjet dy skedarëve me aplikim të njëjtë ose të ndryshëm në Windows.

Off-line - i çkyçur

On-line - i kyçur

ODBC (Open Data Base Connectivity) - standard i cili mundëson hyrje në sisteme të ndryshme të bazave të të dhënave.

Operating System - sistem operativ. Softuer i cili është lidhje ndërmjet shfrytëzuesit dhe kompjuterit.

Optical cable - kabëll optik për lidhje rrjetore të kompjuterëve me të cilin arihet shpejtësi e madhe në përcjelljen e të dhënave.

OCR (Optical Character Recognition) - njohje e simboleve optike. Program i cili identifikon shenjat e shkruara dhe ato të shtypura dhe pastaj krijon skedar tekstual.

OEM (Original Equipment Manifacturer) - prodhues i komponenteve të ndryshëm, të cilët pastaj lidhen me klientin, e emri i tij figuron në kompjuter.

Overflow - tejkalim. Gjendje e cila paraqitet si rezultat i operacionit aritmetik; e tejkalon kapacitetin e kujtesës për ruajtjen e rezultatit.

Overload - ngarkim i tepërt. Ngarkim më i j madh sesa pajisja; mund ta mban atë për të cilën është konstruktuar.

Overstrike - nënvizim.

Overtype - shkrim përmbi tekst.

Overwrite - mbulim i informatës e cila më parë ka qenë në atë vend.

P

Page break - ndërprerje e faqes. Vend ku mbaron një faqe dhe fillon faqja tjetër.

Page layout - pamje e faqes

Ppm (pages per minute) - faqe në minute. Njësi matëse e shpejtësisë së shtypësit gjatë shtypjes.

Pagination - operacion automatik te programet për përpunimin e tekstit, i cili shërben për renditjen e tekstit nëpër faqe me numerimin e tyre.

Palmtop computer - kompjuter i vogël i cili mund të mbahet në një dorë.

PASCAL - Paskali. Gjuhë kompjuterike.

Password - Fjalë e fshehur e cila përdoret për hyrje në sistemin kompjuterik.

Patch - arnim. Ndryshim i kodit programor, i cili zakonisht bëhet pas mbarimit të softuerit me qëllim që të përmirësohen disa gabime.

Path name - emri i datotekës së bashku me rrugën me të cilën arihet deti tek ajo.

Pause - pauzë. Tast ose urdhër i cili përkohësisht e ndërpren punën e ndonjë programi.

Peer-to-peer - rrjet lokal ku çdo kompjuter i kyçur është i barabartë. Në rrjet nuk ekziston server.

Peripheral device - pajisje e harduerit e cila kyçet në kompjuter.

Permanent SWAP file - skedar i përhershëm në Windows me të cilin shtresohen të dhënat dhe instruksionet programore kur nuk mund të vendosen në kujtesën RAM.

PCMCIA (Personal Computer Memory Card International Association) - komitet i cili krijoj standarde për memorje me kapacitet më të madh e aplikuar te kompjuterët laptop.

PIXEL (Picture Element) - Element më i vogël i monitorit kompjuterik i cili mundë të kontroliohet. Sa më i madh të jetë numri i pikselave, aq më e mirë është rezoluta.

Pirate - person i cili merret me formën ilegale të kopjimit të softuerave.

Plasma display - teknologji e përdorur për konstruimin e ekranit te kompjuterët laptop.

Plotter - vizatues. Pajisje e cila shërben për vizatimin e rezultateve të përfituara nga kompjuteri.

Plug and play - kyçe dhe puno. Pajisje të cilat kompjuteri automatikisht i detekton dhe i instalon drajverat e nevojshëm në të.

Pointer - tregues. Fotografi e vogël në ekran, zakonisht në formë të shigjetës; lëvizjet e saja kontrollohen nëpërmjet minakut.

Port - portë; lidhje; hyrje.

Portability - përcjellshmëri. Cilësi e programave kompjuterike që të mund të adaptohen në lloj-lloj tipash të kompjuterëve.

Power supply - furnizues i rrymes te kompjuteri.

Print queue - pritje, rend për shtyp.

Print server - zakonisht njëri prej kompjuterëve në rrjet i cili dirigjon me të gjitha kërkesat për shtyp dhe me të gjithë shtypësit që janë të lidhura në rrjet.

Printer driver - softuer i cili i mundëson kompjuterit që të punojë me shtypësin.

Procedure - rradhitje e instruksioneve kompjuterike të cilat bashkarisht veprojnë për një nevojë dhe detyrë të caktuar.

Processing - përpunim i të dhënave.

Programming language - gjuhë programore me të cilën programeri e shkruan programin kompjuterik.

Prompt - shenjë për thirrje; shërben për shkruarjen e urdhërave.

Purge - shlyerje pas së cilës të dhënat e shlyera nuk mund të kthehen më.

Q

Query - pyetje. Instruksion kompjuterik i cili i parashtron pyejte bazës së të dhënave.

Quit - ndalje. Urdhër me të cilën para kohe ndalet ekzekutimi i programit.

QWERTY - tastier në të cilën rreshti më i lartë i saj fillon me shkronjat Q, W, E, R, T, Y. Ekzistojnë edhe lloje tjera të tastierëve si per shembull QWERTZ.

R

Radio button - radio sustë. Mund të zgjedhim vetëm një sustë të këtij lloji në program.

RAM (Random Access Memory) - kujtesa kryesore kompjuterike në të cilën janë të vendosura të dhënat të cilat përpunohen.

Read-only - vetëm lexim. Të dhënat mund të lexohen, por jo edhe të ndryshohen.

ROM (Read Only Memory) - kujtesa e pashlyeshme nga e cila mund të lexohen të dhënat.

RTC (Real Time Clock) - Çip kompjuterik i cili ka funksion të orës që ta informojë kompjuterin për kohën e saktë, datën dhe vitin.

Reboot - përsëri startim të kompjuterit, zakonisht për shkak të rënies së sistemit.

Record - grup i të dhënave të cilat i takojnë një grupacioni. Për shembull, emri i ndonjërit, mbiemri, adresa dhe numri i telefonit.

Recover - kthim në gjendjen normale të punës pas paraqitjes së gabimit në sistem.

RAID (Redundant Array of Inexpensive Drives) - kombinim i më shumë disqeve me qëllim që të rritet siguria e të dhënave nga ndonjë humbje e paparashikuar.

Refresh rate - shpejtësi për freski. Numër maksimal i fotografive që mund të shfaqen në ndonjë monitor për një sekondë. Paraqitet me herc.

RDBMS (Relational Data Base Management System) - sistem për udhëheqjen e bazave të të dhënave.

Remote computer - kompjuter i larguar.

Remote control program - program me komandim prej së largu.

Repeat delay - koha e nevojshme që të shtypet një tast e që të paraqitet karakteri i cli përgatitet që të dale në ekran.

Reset button - sustë për resetim. Sustë në pjesën e përparme të shtëpizës së kompjuterit e cila shërben për vënien e sistemit në gjendjen fillestare të saj.

Resolution - qartësi e përshkruarjes në ekran apo në shtypës.

Response time - kohë për përgjigje nga ana e kompjuterit për ndonjë kërkesë përkatëse.

Restart - startim i përsëritur i kompjuterit.

Retreive - gjetje dhe ndarje në veçanti e ndonjë informate të përcaktuar.

Retry - orvatje e sërishme për të kryer ndonjë instruksion të programit.

Ring network - rrjet unazor.

RJ-45 - konektor i cili i ngjan lidhjes telefonike, por ka 8 tela në vend që të ketë 4.

Root directory - direktoriumi kryesor i një disku.

Router - udhërëfyes. Pajisje rrjetore e cila i dërgon të dhënat në rrjet duke e zgjedhur rrugën më të mirë.

S

Safe mode - gjendje në të cilën startohet Windows-i kur paraqitet ndonjë konflikt në harduer.

Save - shkrim i të dhënave në disk, ku nuk mund të humben pas mbylljes së kompjuterit.

Scanner - skener. Mjet i cili në mënyrë optike lexon ndonjë dokument dhe e shndërron në skedar grafiko-digjital.

Screen - ekran.

Scroll - lëvizje e tekstit lart-poshtë.

Search engine - program për kërkimin e të dhënave. Makina më të njohura për kërkim në internet janë: Yahoo, Altavista, Google etj.

Server - kompjuter në rrjet i cili disa nga resurset e veta i vë në disponim të ndonjë kompjuteri tjetër.

Session - koha në të cilën një shfrytëzues e kalon në rrjet.

Set up - një sistem të vihet në gjendje pune.

Shared file - skedar i përbashkët.

Shut down - kryerje e punës së një sistemi operativ të kompjuterit ose çkyçje e kompjuterit.

SMTP (Simple Mail Transfer Protocol) - protokoll i cili shfrytëzohet për udhëheqjen e këmbimit të postës elektronike ndërmjet dy kompjuterëve.

Slave - i nënshtruar. Kompjuter i cili është i kontrolluar nga një kompjuter tjetër.

Software - të gjitha programet të cilat mund të shfrytëzohen në një kompjuter.

Software development tool - vegla për zhvillimin e programeve.

Sort - renditje e të dhënave me radhitje të re.

Sound card - kartë për zërim.

Storage - kujtesë.

String - varg i shenjave.

SQL (Structured Query Language) - pako e programeve për udhëheqjen e bazave të të dhënave.

Switch - ndërprerës.

System software - softuer sistemor (p.sh. MS-DOS, Windows etj).

English-Albanian dictionary > Fjalor i shkurtër terminoiogjik i informatikës
8 Bain, Alexander

SUBJECT AREA: Horology, Telecommunications

[br]

b. October 1810 Watten, Scotland

d. 2 January 1877 Kirkintilloch, Scotland

[br]

Scottish inventor and entrepreneur who laid the foundations of electrical horology and designed an electromagnetic means of transmitting images (facsimile).

[br]

Alexander Bain was born into a crofting family in a remote part of Scotland. He was apprenticed to a watchmaker in Wick and during that time he was strongly influenced by a lecture on "Heat, sound and electricity" that he heard in nearby Thurso. This lecture induced him to take up a position in Clerkenwell in London, working as a journeyman clockmaker, where he was able to further his knowledge of electricity by attending lectures at the Adelaide Gallery and the Polytechnic Institution. His thoughts naturally turned to the application of electricity to clockmaking, and despite a bitter dispute with Charles Wheatstone over priority he was granted the first British patent for an electric clock. This patent, taken out on 11 January 1841, described a mechanism for an electric clock, in which an oscillating component of the clock operated a mechanical switch that initiated an electromagnetic pulse to maintain the regular, periodic motion. This principle was used in his master clock, produced in 1845. On 12 December of the same year, he patented a means of using electricity to control the operation of steam railway engines via a steam-valve. His earliest patent was particularly far-sighted and anticipated most of the developments in electrical horology that occurred during the nineteenth century. He proposed the use of electricity not only to drive clocks but also to distribute time over a distance by correcting the hands of mechanical clocks, synchronizing pendulums and using slave dials (here he was anticipated by Steinheil). However, he was less successful in putting these ideas into practice, and his electric clocks proved to be unreliable. Early electric clocks had two weaknesses: the battery; and the switching mechanism that fed the current to the electromagnets. Bain's earth battery, patented in 1843, overcame the first defect by providing a reasonably constant current to drive his clocks, but unlike Hipp he failed to produce a reliable switch.

The application of Bain's numerous patents for electric telegraphy was more successful, and he derived most of his income from these. They included a patent of 12 December 1843 for a form of fax machine, a chemical telegraph that could be used for the transmission of text and of images (facsimile). At the receiver, signals were passed through a moving band of paper impregnated with a solution of ammonium nitrate and potassium ferrocyanide. For text, Morse code signals were used, and because the system could respond to signals faster than those generated by hand, perforated paper tape was used to transmit the messages; in a trial between Paris and Lille, 282 words were transmitted in less than one minute. In 1865 the Abbé Caselli, a French engineer, introduced a commercial fax service between Paris and Lyons, based on Bain's device. Bain also used the idea of perforated tape to operate musical wind instruments automatically. Bain squandered a great deal of money on litigation, initially with Wheatstone and then with Morse in the USA. Although his inventions were acknowledged, Bain appears to have received no honours, but when towards the end of his life he fell upon hard times, influential persons in 1873 secured for him a Civil List Pension of £80 per annum and the Royal Society gave him £150.

[br]

Bibliography

1841, British patent no. 8,783; 1843, British patent no. 9,745; 1845, British patent no.

10,838; 1847, British patent no. 11,584; 1852, British patent no. 14,146 (all for electric clocks).

1852, A Short History of the Electric Clocks with Explanation of Their Principles and

Mechanism and Instruction for Their Management and Regulation, London; reprinted 1973, introd. W.Hackmann, London: Turner \& Devereux (as the title implies, this pamphlet was probably intended for the purchasers of his clocks).

Further Reading

The best account of Bain's life and work is in papers by C.A.Aked in Antiquarian Horology: "Electricity, magnetism and clocks" (1971) 7: 398–415; "Alexander Bain, the father of electrical horology" (1974) 9:51–63; "An early electric turret clock" (1975) 7:428–42. These papers were reprinted together (1976) in A Conspectus of Electrical Timekeeping, Monograph No. 12, Antiquarian Horological Society: Tilehurst.

J.Finlaison, 1834, An Account of Some Remarkable Applications of the Electric Fluid to the Useful Arts by Alexander Bain, London (a contemporary account between Wheatstone and Bain over the invention of the electric clock).

J.Munro, 1891, Heroes of the Telegraph, Religious Tract Society.

J.Malster \& M.J.Bowden, 1976, "Facsimile. A Review", Radio \&Electronic Engineer 46:55.

D.J.Weaver, 1982, Electrical Clocks and Watches, Newnes.

T.Hunkin, 1993, "Just give me the fax", New Scientist (13 February):33–7 (provides details of Bain's and later fax devices).

See also: Bakewell, Frederick C.

DV / KF

Biographical history of technology > Bain, Alexander
9 ♦ call

♦ call /kɔ:l/
n.

1 grido; invocazione; richiamo; chiamata; voce: a call for help, un grido (o un'invocazione) di aiuto; the call of the sea, il richiamo del mare; Give me a call when you're ready, chiamami (o dammi una voce) quando sei pronto; This is the last call for Flight Z 87, ultima chiamata per il volo Z 87; (teatr.) This is your five minute call, in scena tra cinque minuti

2 ( di uccello) verso; grido; richiamo

3 appello; invito: a call for action, un invito ad agire; a call for order, un invito all'ordine; a call to strike, un appello allo sciopero; a call to free the hostages, un appello per la liberazione degli ostaggi; to put out a call for st., diramare un appello per qc.

4 richiesta; domanda: a call for reforms [for a pay rise], una richiesta di riforme [di aumento salariale]; (fin.) call for funds, richiesta di fondi; There is little call for this kind of article, c'è poca richiesta per un simile articolo

5 telefonata; chiamata: telephone call, chiamata telefonica; telefonata; to make a call, fare una telefonata; DIALOGO → - Showing guest to room- If you want to make external calls, dial 0 for the line, se volete effettuare chiamate esterne, premere 0 per avere la linea; to return sb. 's call, telefonare a q. ( in risposta a una sua telefonata); to take a call, prendere una telefonata; rispondere (al telefono); DIALOGO → - Refusing a call- I don't want to take that call right now, non voglio prendere la chiamata adesso; I have a call for you, c'è una telefonata per te; I got a call from Tom yesterday, ieri mi ha telefonato Tom; I'll give you a call tomorrow, ti chiamo (o ti telefono) domani; local call, chiamata (o telefonata) urbana; hoax call, falso allarme telefonico

6 ( anche leg.) convocazione; chiamata: a call to the Palace, una convocazione del sovrano; The ambassador received a call to the Foreign Office, l'ambasciatore è stato convocato al Ministero degli Esteri

7 vocazione; chiamata: his call to be a missionary, la sua vocazione a fare il missionario

8 (in frasi neg. e interr.) bisogno; motivo: There's no call to shout, non c'è bisogno di gridare (o di alzare la voce); Is there any call for me to worry?, c'è motivo che io mi preoccupi?

9 visita (spec. ufficiale o professionale); to pay a call on sb., fare visita a q.; The doctor is out on a call, il medico è fuori per una visita; (med.) house call, visita a domicilio

10 (ferr.) fermata, sosta

11 (naut.) scalo: port of call, porto di scalo

12 (mil.) adunata: to sound the call, suonare l'adunata

13 ( in albergo, ecc.) sveglia: I asked the night porter for a five o'clock call, chiesi al portiere di notte di darmi la sveglia alle cinque

14 ( caccia) richiamo: a duck call, un richiamo per anatre

15 (fin.) richiesta di pagamento

16 (fin.) richiamo dei decimi ( sulle azioni sottoscritte)

17 (fin., USA) richiamo di titoli

18 ( Borsa) = call option ► sotto

19 (comput.) chiamata ( a una procedura, ecc.): call instruction, istruzione di chiamata

20 ( sport) richiamo, segnalazione, fischio ( dell'arbitro); ( anche) decisione dell'arbitro

21 (a bridge) (turno di) chiamata: Whose call is it?, a chi tocca chiamare?

● call-bell, campanello □ call bird, (uccello da) richiamo □ (GB) call box, cabina telefonica □ call boy ► callboy □ call centre ( USA call center), call center ( fornitore di servizi, tramite telefono) □ ( banca) call deposit, deposito a richiesta ( non vincolato) □ (telef.) call diverter, commutatore telefonico □ (leg.) call for bids (o for tenders), (bando di) gara d'appalto □ call girl, (ragazza) squillo □ ( USA) call house, casa d'appuntamenti; bordello □ (org. az.) call-in pay, indennità di pronta disponibilità □ ( radio, TV, USA) call-in ( program), programma con telefonate ( del pubblico) in diretta □ (fin.) call letter, lettera di richiamo dei decimi □ ( radio, TV, USA) call letters, = call sign ► sotto □ ( banca) call loan, prestito (rimborsabile) a richiesta ( con il preavviso di 24 ore) □ call money, ( Borsa) denaro investito a brevissima scadenza; ( banca) = call loan ► sopra □ call note, richiamo ( di uccello) □ ( USA) call number, segnatura ( di libro di biblioteca) □ (eufem.) call of nature, bisogno fisiologico □ (leg.) call on guarantor, chiamata in garanzia □ (fin.) call on shares, richiamo dei decimi □ ( Borsa) call option, contratto a premio del compratore (o da pagare); (contratto) dont; opzione di dont (o d'acquisto) □ call-out, chiamata ( di riparatore, ecc.): call-out charge, (diritto di) chiamata □ (GB, antiq.) call-over, appello ( a scuola) □ (fin.) call premium, premio di rimborso (o di richiamo) □ (fin.) call price, prezzo di riscatto □ (fin., Borsa, GB) call rate, tasso di interesse passivo su denaro a richiesta □ ( radio) call sign (o call signal), segnale di chiamata; nominativo □ (leg., in Inghil.) call to the Bar, abilitazione all'esercizio della professione forense □ (mil.) call to quarters, ritirata □ call-up, (mil.) chiamata alle armi, ( di riservisti) richiamo; (i) richiamati (collett.); ( sport) convocazione ( di un giocatore) □ (mil.) call-up papers, cartolina precetto □ calls on one's time, impegni □ above and beyond the call of duty ► above □ at call = on call ► sotto □ to have first call on st., avere diritto per primo a qc. □ (telef.) free call, telefonata gratuita; numero verde □ (naut.) «no calls», «senza scali intermedi» □ on call, a disposizione, reperibile; ( di medico) di servizio, di reperibilità; (fin.: di titolo) pagabile a richiesta; esigibile a vista □ (leg.) on first call, in prima convocazione □ (teatr.) to take a call, essere chiamato alla ribalta □ within call, a portata di voce.
♦ (to) call /kɔ:l/
A v. t.

1 gridare; dire forte: Joan called my name, Joan ha gridato il mio nome

2 chiamare (per attirare l'attenzione; per far venire, anche per telefono): I called her but she didn't stop, la chiamai ma lei non si fermò; He called me aside [to the window], mi ha chiamato in disparte [alla finestra]; to call the lift, chiamare l'ascensore; Shall I call you a taxi?, ti chiamo un taxi?; Call the police, chiama la polizia!

3 telefonare; chiamare: Please call me at 6, telefonami alle 6, per favore

4 svegliare; chiamare: What time would you like to be called in the morning?, a che ora vuole essere svegliato domani?

5 convocare; chiamare; citare (leg.): I was called before the committee, sono stato convocato davanti alla commissione; to call a court martial, convocare una corte marziale; to be called to give evidence, essere chiamato a testimoniare; essere citato come testimone

6 (al passivo) essere chiamato; sentire la vocazione

7 indire; convocare; proclamare: to call a meeting, indire una riunione; to call an election, indire le elezioni generali; to call a strike, proclamare uno sciopero

8 dare ( un nome) a; chiamare; mettere ( un nome) a: We're going to call her Lucy, la chiameremo Lucy; What are we going to call the new model?, che nome daremo al nuovo modello?

9 chiamare (con un dato nome, titolo, ecc.): I was always called by my surname, venivo sempre chiamata per cognome; DIALOGO → - Arriving for a meeting- Please, call me Sheila, la prego, mi chiami Sheila

10 (al passivo) chiamarsi; avere nome; (rif. a soprannome, ecc.) essere chiamato, essere detto; ( di libro, film, ecc.) intitolarsi, essere intitolato, avere come titolo: What's this thing called?, come si chiama questo?; DIALOGO → - Discussing books 1- What's the book called?, qual è il titolo del libro?; His friend was called Jasper, il suo amico si chiamava Jasper; King John, also called John Lackland, Re Giovanni, detto anche Giovanni Senzaterra

11 definire; dire; chiamare: I wouldn't call him a close friend, non lo definirei un amico intimo; That's what I call a miracle, io questo lo chiamo (o per me è) un miracolo; She calls herself an artist, si definisce un'artista; dice di essere un'artista

12 dare a (q. del…): He called me a cheat, mi ha dato dell'imbroglione

13 ( sport: di arbitro, ecc.) dichiarare: to call the ball in, dichiarare buona la palla

14 ( bridge) dichiarare

15 (fin.) richiamare ( un titolo)

16 ( danza: nella quadriglia, ecc.) annunciare ( i passi o le figure)

17 (comput.) chiamare ( una procedura, ecc.)

B v. i.

1 chiamare: I heard you call, ti ho sentito chiamare; Duty calls!, il dovere chiama!

2 ( d'uccello, ecc.) emettere il richiamo; chiamare

3 telefonare; chiamare: I'm calling about your ad, telefono per il suo annuncio; Where was he calling from?, da dove chiamava?; DIALOGO → - On the phone- Who's calling, please?, scusi, chi parla?

4 andare; venire; passare; far visita; andare a trovare: Has anybody called?, è venuto nessuno?; The nurse called every day, l'infermiera passava tutti i giorni; to call at the bank, passare in banca; to call into the post office, passare all'ufficio postale; We called on our neighbours to see if everything was all right, siamo passati dai vicini per vedere se andava tutto bene

● to call sb. 's attention to st., richiamare l'attenzione di q. su qc. □ to call the banns, fare le pubblicazioni (matrimoniali) □ to call sb. 's bluff ► bluff (3) □ (fin.) to call bonds, riscattare obbligazioni □ (leg.) to call a case, chiamare una causa; fissare un'udienza □ (telef., USA) to call collect, fare una telefonata a carico del destinatario □ (aeron., trasp.) to call a flight, annunciare un volo □ to call a halt, dare l'alt; fermare □ to call into being, dar vita a; creare □ to call into play, chiamare in gioco; mettere in moto □ to call into (o in) question, mettere in dubbio □ to call it ( seguito da una cifra), fare…; Let's call it $100, facciamo cento dollari □ (fam.) to call it a day, aver lavorato abbastanza; fare punto (e basta); chiuderla lì: It's getting dark: let's call it a day!, si fa buio: chiudiamola qui; DIALOGO → - In a meeting- I think we'll call it a day there, credo che concluderemo qui □ to call it quits, considerarsi pari; chiudere la faccenda; chiuderla lì; ( anche) farla finita, lasciare tutto, chiudere: Take these ten pounds and let's call it quits, prendi queste dieci sterline e chiudiamola lì □ to call sb. names, insultare q. □ (fam. USA) to call the shots, essere quello che decide, che comanda; comandare □ to call a spade a spade, dire pane al pane; parlare chiaro □ to call to account, chiamare alla resa dei conti; chiedere conto a q. (di qc.) □ to call to arms, chiamare alle armi □ to call to mind, richiamare alla mente (o alla memoria) □ to call to order, richiamare all'ordine □ to call the tune, essere quello che decide, che comanda; comandare; dirigere la musica □ to call st. one's own, dire che qc. ci appartiene: The study was the only place I could call my own, lo studio era l'unico posto che potevo dire (o che fosse) veramente mio □ (leg., in GB) to be called to the Bar, essere ammesso all'esercizio della professione forense □ (leg., in GB) to be called within the Bar, essere nominato ► «King's (o Queen's) Counsel» (► counsel) □ (eufem. fam.) Don't call us, we'll call you, la chiameremo noi; le faremo sapere ( equivalente a una risposta negativa data a un candidato, un postulante, ecc.) □ ( radio) London calling, qui Londra.

English-Italian dictionary > ♦ call
10 ♦ stop

♦ stop /stɒp/
A n.

1 arresto; fermata, interruzione; pausa; sosta; (mecc.) fermo, ritegno: the stop of play, l'arresto del gioco; There are only two stops between London and Brighton, ci sono solo due fermate fra Londra e Brighton; «Next stop Oxford», «prossima fermata Oxford»; DIALOGO → - On the Tube- Which stop is it for the British Museum?, qual è la fermata per il British Museum?; to come to a stop, fare una fermata (o un'interruzione); fermarsi; arrestarsi; to bring to a stop, arrestare; fermare; to put a stop to st., metter fine, porre termine a qc.

2 (aeron., naut.) scalo

3 (gramm.) segno di punteggiatura; (spec.) punto: a full stop, un punto; un punto fermo

4 (mus.) registro ( d'organo); ( di strumento a fiato) chiave

5 (fig.) tono: He can pull out the pathetic stop at will, sa assumere il tono patetico a piacer suo

6 (mecc.) stop; dispositivo di arresto; fermo; stop valve, valvola d'arresto

7 ( ottica, fotogr.) pupilla, foro del diaframma ( dell'obiettivo)

8 ( di finestra) fermascuretti

9 (edil.: di stipite di porta) battente, battuta

10 (fon.) consonante occlusiva; suono occlusivo («p, b, k, g, d, t»)

11 ( nei telegrammi, nella segnaletica) stop

12 ( boxe) arresto; stop

13 ( calcio, ecc.) blocco, parata

14 ( scherma) arresto

15 (autom.) stop; obbligo di arresto

16 ( slang USA) ricettatore

B inter.

– Stop!, stop!; alt!; alto là!

● (fotogr.) stop bath, bagno d'arresto □ (edil.) stop bead, battuta d'arresto ( di telaio di finestra) □ (mecc.) stop collar, collare di fermo □ stop-gate, saracinesca d'arresto □ (mecc.) stop drill, trapano ad arresto □ (comput.) stop instruction, istruzione di arresto □ (mus.) stop key (o stop knob), tasto di registro; tasto □ ( Borsa) stop-loss order, ordine debordant; ordine con limite di prezzo □ (mecc.) stop nut, dado di bloccaggio; dado autobloccante □ stop on request, fermata facoltativa (o a richiesta) □ stop order, ( banca) ordine di fermo ( di un assegno); ( Borsa) ordine con limite di prezzo, ordine debordant □ stop-press ( news), recentissime; notizie dell'ultima ora □ ( nella segnaletica) stop sign, segnale di stop □ stop street, strada con il segnale di stop □ ( tennis) stop volley, stop volée, volée stoppata, stoppata, smorzata al volo □ (comput.) stop word, parola non significativa; stop word (parola che viene ignorata dai motori di ricerca, ad esempio articoli e preposizioni) □ to be at a stop, essere fermo; non poter andare avanti □ (fig.) to come to a full stop, far punto e basta; arrestarsi; non saper proseguire □ to come to a sudden stop, arrestarsi, fermarsi bruscamente □ (fig.) to pull out all the stops, fare l'impossibile (per fare qc.); mettercela tutta □ to put in the stops, mettere la punteggiatura ( in un testo).
♦ (to) stop /stɒp/
A v. t.

1 arrestare; fermare; bloccare; far fermare: (econ.) to stop production, arrestare (o bloccare) la produzione; to stop a thief, arrestare un ladro; to stop traffic, fermare il traffico; (naut.) Stop engines!, ferma le macchine!; (comm.) to stop ( the payment of) a cheque, fermare (il pagamento di) un assegno; bloccare un assegno

2 cessare; smettere; interrompere; sospendere; far cessare; mettere fine a: Stop talking!, smetti di parlare!; Stop it!, smettila!, piantala!; to stop sb. 's salary, sospendere q. dallo stipendio; trattenere lo stipendio a q.; Stop that noise!, fa' cessare quel rumore!

3 far smettere a (q.); impedire a; ostacolare; trattenere: to stop children from playing on the street, far smettere ai bambini di giocare in strada; Nothing shall stop me from doing it, niente m'impedirà di farlo; nulla potrà trattenermi

4 chiudere; ostruire; otturare; sbarrare; turare; tappare: to stop a leak in a roof, chiudere una falla in un tetto; to stop a passage [a road], ostruire un passaggio [sbarrare una strada]; (med.) to stop a decayed tooth, otturare un dente guasto; to stop a bottle, tappare una bottiglia; (naut.) to stop a leak, turare una falla

5 (med.) fermare; stagnare ( una ferita): to stop the bleeding, arrestare l'emorragia

6 (comput.) arrestare, interrompere ( un processo)

7 (mus.) premere, schiacciare la corda di ( uno strumento); chiudere ( un foro) con il polpastrello

8 (gramm.) punteggiare; mettere la punteggiatura in ( una frase, ecc.)

9 intercettare ( una lettera, un messaggio)

10 (naut.) abbozzare ( un cavo)

11 ( boxe) bloccare ( un colpo)

12 ( calcio, ecc.) ( del portiere) bloccare, parare

B v. i.

1 arrestarsi; fermarsi; fermare; (aeron., naut.) fare scalo: The bus stopped, l'autobus s'arrestò; He didn't stop at a red light, non s'è fermato al rosso; Does this train stop at Martin Mill?, questo treno ferma a Martin Mill?; DIALOGO → - On the bus- This bus stops in Thornhill, questo autobus ferma a Thornhill; My watch has stopped, mi s'è fermato l'orologio; We stopped to admire the landscape, ci siamo fermati per ammirare il paesaggio; He stopped to talk to me, si è fermato per parlare con me NOTA D'USO: - go to / go and-

2 cessare; smettere; finire; interrompersi: The snow stopped in the evening, la neve cessò (di cadere) a sera; He stopped talking, ha smesso di parlare; He stopped to welcome me, s'interruppe per salutarmi (o per darmi il benvenuto)

3 (fam.) restare; rimanere; stare; fermarsi; trattenersi: to stop at home [in bed], rimanere a casa [a letto]; to stop for (o to) dinner, rimanere a pranzo; We'll stop at the next restaurant, ci fermeremo al prossimo ristorante; They didn't stop long, non si trattennero molto

4 chiudersi; otturarsi; intasarsi

● (fig.) to stop at nothing, non fermarsi davanti a nulla □ (scherz.) to stop a blow with one's head, ricevere una botta in testa □ ( boxe) ( dell'arbitro) to stop the bout (o the contest), arrestare il combattimento; fermare l'incontro □ to stop a bullet, essere colpito da una pallottola □ ( basket, ecc.) to stop the clock, fermare il cronometro □ to stop dead ( in one's tracks), fermarsi di colpo □ to stop one's ears, turarsi le orecchie; (fig.) fare orecchie da mercante □ (mecc.) to stop the engine, fermare (o spegnere) il motore □ ( basket, calcio, ecc.) to stop a fast break, stoppare un contropiede □ to stop for horses, fermarsi per cambiare i cavalli □ to stop a gap, turare una falla; (fig.) colmare una lacuna □ to stop sb. 's holidays, sospendere le ferie a q. □ to stop in one's spot, restare fermo al proprio posto; non muoversi □ to stop in one's tracks, fermarsi di colpo □ to stop sb. 's mouth, tappare la bocca a q.; (fig.) comprare il silenzio di q.; corrompere q. perché taccia □ (autom., USA) to stop on a dime, arrestarsi su un francobollo; fermarsi di botto □ to stop short, arrestarsi (o fermarsi) improvvisamente □ to stop short of doing st., evitare di fare qc. □ to stop still, stare fermo; ( del tempo) fermarsi □ to stop the way, ostruire il passaggio; (fig.) sbarrare la strada, impedire il progresso □ to stop work, smettere di lavorare; smontare, staccare (fam.) □ Why has our gas [light, water] been stopped?, perché ci hanno tolto (o tagliato) il gas [la luce, l'acqua]? □ (autom.) «Stop here!» ( cartello), «stop» □ Be sure I'll stop it!, sta certo che metterò fine a tutto ciò! □ Stop, thief!, al ladro! □ Fog stopped play, la partita fu sospesa per la nebbia.

English-Italian dictionary > ♦ stop
11 speed

1) скорость (линейная, угловая); частота вращения; число оборотов || скоростной

2) быстродействие || быстродействующий

3) величина вектора скорости, абсолютная величина вектора скорости

4) ускорять

•

to low the speed — уменьшать скорость, замедлять ход или движение

to speed up — ускорять; разгонять; увеличивать частоту вращения или число оборотов

- AC motor speed
- access speed
- actual speed
- adjustable speed
- advance speed
- average calculating speed
- average speed
- axis drive speed
- axis movement speed
- axis speed
- backing-out speed
- balancing speed
- band speed
- blade speed
- block-processing speed
- boring speed
- breaking speed
- broaching speed
- calculating speed
- Cartesian speed
- circuit speed
- circumferential speed
- climbing speed
- clock speed
- computation speed
- computational speed
- computer speed
- computing speed
- computing system speed
- constant speed
- control's clock speed
- conveyance speed
- conveying speed
- copying speed
- copy-turning speed
- creep-feed speed
- creeping speed
- critical speed
- cutter feed speed
- cutting feed speed
- cutting speed for milling
- cutting speed
- data transfer speed
- decreasing speed
- delivery speed
- derricking speed
- descending speed
- drawing speed
- drilling speed
- drive speed
- driven speed
- driving speed of saw blade
- encroaching speed
- fast traverse speed
- feed speed
- feeding speed
- final speed
- free-running speed
- full speed
- gaging speed
- gear-cutting speed
- given speed
- grinding speed
- ground speed
- high speed
- ideal unload speed
- idling speed
- increasing speed
- indexing speed
- infinitely adjustable speed
- initial speed
- input speed
- instantaneous rotational speed
- instruction speed
- laser beam scanning speed
- laser beam travel speed
- lifting speed
- line speed
- link speed
- load speed
- load-lifting speed
- load-lowering speed
- low end speed
- low speed
- machining speed
- mating speed
- maximum speed
- mean speed
- midstroke speed
- milling speed
- motor speed
- net cutting speed
- no-load speed
- normal speed
- n-th-critical speed
- operation speed
- output speed
- over speed
- peripheral grinding speed
- peripheral speed
- periphery speed
- piston speed
- planer speed
- planing speed
- positioning speed
- precision load-lowering speed
- preset speed
- pressing speed
- process speed
- processing speed
- production line speed
- quick-return speed
- reaming speed
- reciprocating speed of ram
- reduced speed
- related speeds
- response speed
- resultant cutting speed
- retraction speed
- return speed
- reverse speed
- rim speed
- rolling speed
- rotary speed
- rotating speed
- rotational speed
- rough workpiece spindle speed
- rubbing speed
- running speed
- sawing speed
- scanning speed
- sensory control speed
- service speed
- servoresponse speed
- shaft speed
- shaper speed
- short-motion speed
- slewing speed
- slow speed
- specific speed
- speed of ascent
- speed of descent
- speed of transmission
- spindle rotational speed
- stepless spindle speed
- storage speed
- straight-line speed
- stroke speed of press
- stroke speed
- stroking speed
- surface speed
- switching speeds
- synchronized-feed tapping speed
- synchronous speed
- takeup speed
- tape-selected spindle speed
- tapping speed
- terminal speed
- test speed
- threading speed
- tool feed speed
- tool-changing speed
- tool-cutting speed
- tooth speed
- top speed
- top spindle speed
- tracing speed
- track speed
- tracking speed
- transport road speed
- transport speed
- travel speed
- traveling speed
- traverse speed per axis
- traverse speed
- turning speed
- unit speed of rotation
- variable speed
- wheel surface speed
- work rotational speed

English-Russian dictionary of mechanical engineering and automation > speed
12 instruct

[ɪn'strʌkt]
verbo transitivo

1) (direct)

to instruct sb. to do — dare ordini o ordinare a qcn. di fare

to be instructed to do — ricevere istruzioni o ordini per fare

to instruct sb. when, how to do — indicare o spiegare a qcn. quando, come fare

2) (teach) istruire

to instruct sb. in — istruire qcn. in [ subject]

to instruct sb. how to do — insegnare a qcn. come fare

3) BE dir. (engage)

to instruct a solicitor — dare l'incarico a un avvocato

* * *

verb

1) (to teach or train (a person in a subject or skill): Girls as well as boys should be instructed in woodwork.) istruire

2) (to order or direct (a person especially to do something): He was instructed to come here at nine o'clock; I have already instructed you how to cook the meat.) dare istruzioni, incaricare

•

- instruction
- instructive
- instructively
- instructiveness
- instructor
* * *
[ɪn'strʌkt]
verbo transitivo

1) (direct)

to instruct sb. to do — dare ordini o ordinare a qcn. di fare

to be instructed to do — ricevere istruzioni o ordini per fare

to instruct sb. when, how to do — indicare o spiegare a qcn. quando, come fare

2) (teach) istruire

to instruct sb. in — istruire qcn. in [ subject]

to instruct sb. how to do — insegnare a qcn. come fare

3) BE dir. (engage)

to instruct a solicitor — dare l'incarico a un avvocato

English-Italian dictionary > instruct
13 cycle

ˈsaɪkl
1. сущ.
1) цикл;
период( хронологическое понятие) Syn: period, circulation, rotation
2) совокупность действий (составляющих единое целое и повторяющихся периодически) a complete cycle of gardening works to be done throughout every month of the year ≈ полный цикл садоводческих работ, которые следует осуществлять в течение каждого месяца года.
3) совокупность событий или произведений, объединенных общей идеей а) цикл лекций б) цикл стихотворений, цикл музыкальных пьес the cycle of twenty-eight sonnets ≈ цикл из двадцати восьми сонетов
4) разг.;
сокр. от bicycle велосипед
5) тех. (круговой) процесс, такт (при работе двигателя)
2. гл.
1) а) проходить/осуществлять цикл развития б) зацикливаться
2) вращаться, делать обороты (об имеющих круглую форму механизмов)
3) ездить на велосипеде Syn: bicycle цикл, полный круг;
период - business * экономический цикл - the * of the seasons последовательная смена времен года - * of events круг событий - lunar * (астрономия) лунный цикл (музыкальное) (литературоведение) цикл - а * of songs цикл песен - the Arthurian * Артуров цикл (легенды о короле Артуре и рыцарях Круглого стола) цикличностъ долгий период времени, век( техническое) цикл, такт;
последовательность( операций) ;
круговой процесс (электротехника) период переменного тока - * per second герц( химическое) круговорот - nitrogen * круговорот азота проходить цикл развития повторяться циклически описывать круги;
двигаться по кругу (космонавтика) осуществлять включение( двигателей) велосипед - * track велотрек (детский) трехколесный велосипед мотоцикл ездить на велосипеде или мотоцикле access ~ вчт. интервал между моментами допуска accumulation ~ вчт. цикл накопления action ~ вчт. цикл операции break storage ~ вчт. прерывистый цикл business ~ деловой цикл business ~ цикл деловой активности business ~ экономический цикл clock ~ вчт. такт cycle разг. (сокр. от bicycle) велосипед ~ делать обороты (о колесе и т. п.) ~ ездить на велосипеде ~ круговорот ~ вчт. период ~ период ~ повторяться циклически ~ последовательность ~ продолжительный период времени ~ проходить цикл развития ~ тех. (круговой) процесс, такт ~ совершать цикл развития ~ цикл;
круг;
круговорот ~ вчт. цикл ~ цикл ~ экономический цикл device ~ вчт. цикл работы устройства display ~ вчт. цикл формирования изображения duty ~ вчт. рабочий цикл economic ~ экономический цикл exchange ~ валютный цикл execution ~ вчт. исполнительный цикл fetch ~ вчт. цикл выборки fetch ~ вчт. цикл вызова fixed ~ вчт. постоянный цикл inhibit ~ вчт. цикл запрета instruction ~ вчт. командный цикл life ~ вчт. жизненный цикл life ~ жизненный цикл life ~ цикл долговечности life ~ цикл развития limit ~ вчт. предельный цикл machine ~ вчт. машинный цикл major ~ вчт. большой цикл memory ~ вчт. цикл памяти minor ~ вчт. подцикл motor ~ мотоцикл normal operating ~ нормальный рабочий цикл null ~ вчт. холостой цикл operating ~ коммерческий цикл operating ~ операционный цикл operating ~ производственно-коммерческий цикл operational ~ вчт. рабочий цикл print ~ вчт. цикл печати product life ~ (PLC) жизненный цикл изделия program ~ вчт. цикл программы programming ~ вчт. цикл програмирования programming ~ вчт. цикл программирования pulse repetition ~ вчт. период повторения импульсов read ~ вчт. цикл считывания read-write ~ вчт. цикл считывания и записи retention ~ вчт. срок хранения revision ~ цикл изменения split ~ вчт. распущенный цикл timing ~ вчт. цикл хронирования trade ~ торгово-промышленный цикл trade ~ торговый цикл trade ~ цикл деловой активности trade ~ экономический цикл write ~ вчт. цикл записи

Большой англо-русский и русско-английский словарь > cycle
14 cycle

1) цикл; такт; период || периодически повторять(ся); совершать цикл

2) цикл, круговой процесс ( в термодинамике)

3) периодический процесс

•

cycles per second — герц, Гц;

to restart cycle — повторять цикл ( обработки)

cycle of operation — 1. рабочий цикл 2. цикл заряд - разряд

cycle of vibration — период колебаний

-
ac cycle
-
access cycle
-
ammonia cycle
-
automatic lubrication cycle
-
automatic probing cycle
-
automatic repeat cycle
-
binary cycle
-
binary-vapor cycle
-
biological cycle
-
braking cycle
-
Brayton cycle
-
brine cycle
-
burning cycle
-
burn-out cycle
-
canned milling cycle
-
Carno cycle
-
catalyst cycle
-
charge/discharge cycle
-
charging cycle
-
clock cycle
-
closed cycle
-
closed fuel cycle
-
CNC cycle
-
coal gasification-combined cycle
-
code generation cycle
-
co-located fuel cycle
-
completely reversed stress cycle
-
component drain cycle
-
composite cycle
-
compression ignition cycle
-
compression refrigeration cycle
-
computer cycle
-
constant-pressure cycle
-
continuous face cycle
-
CPU cycle
-
cross-progeny fuel cycle
-
denatured fuel cycle
-
digging cycle
-
direct steam cycle
-
direct-expansion cycle
-
display cycle
-
diurnal cycle
-
drawdown-refill cycle
-
drifting cycle
-
drive cycle
-
duty cycle
-
energy conversion cycle
-
equilibrium fuel cycle
-
equipressure cycle
-
extended-burnup fuel cycle
-
fatigue cycle
-
fetch cycle
-
filter cycle
-
fixed control cycle
-
fluctuation cycle
-
four-stroke cycle
-
freeze-thaw cycle
-
fuel cycle
-
fuel-breeding cycle
-
fusion fuel cycle
-
gas turbine cycle
-
gas-turbine power cycle
-
generator cycle
-
glacial cycle
-
half cycle
-
haul cycle
-
heat cycle
-
heat power cycle
-
heat reclaim cycle
-
heating cycle
-
helium cycle
-
highway driving cycle
-
hydrogen cycle
-
hydrologic cycle
-
hysteresis cycle
-
ideal adiabatic cycle
-
ideal cycle
-
indirect-fired gas turbine cycle
-
injection refrigeration cycle
-
inspection cycle
-
instruction cycle
-
intermittent cycle
-
interstate driving cycle
-
Joule cycle
-
life cycle
-
limit cycle
-
Linde cycle
-
load-haul-dump cycle
-
loading cycle
-
low-proliferation risk fuel cycle
-
machine cycle
-
machining cycle
-
magnetic cycle
-
mean cycles between failures
-
mechano-chemical cycle
-
memory cycle
-
moisture cycle
-
multipressure cycle
-
neutron cycle
-
nitrogen cycle
-
NTSC four-field cycle
-
nuclear fuel cycle
-
null cycle
-
once-through fuel cycle
-
on-duty cycle
-
on-off use cycle
-
open cycle
-
open fuel cycle
-
operating cycle
-
operation cycle
-
operational cycle
-
out-of-pile fuel cycle
-
PAL eight-field cycle
-
pallet transfer cycle
-
photographic cycle
-
picture cycle
-
Plank cycle
-
postreactor fuel cycle
-
power generation cycle
-
power cycle
-
precoat cycle
-
preprogrammed cycle
-
pressure cycle
-
processing cycle
-
program cycle
-
programming cycle
-
quasi-biennial cycle
-
Rankine cycle
-
redox cycle
-
refrigeration cycle
-
regeneration cycle
-
regrind cycle
-
reheating cycle
-
reheat cycle
-
repeated-stress cycle
-
repetitive dressing cycle
-
retention cycle
-
reversed-stress cycle
-
reversible cycle
-
ringing cycle
-
search cycle
-
SECAM twelve-field cycle
-
service cycle
-
setup cycle
-
shutter cycle
-
single turbo-compressor rotor cycle
-
single-loop steam cycle
-
single-reheat cycle
-
sinking cycle
-
skipped cycle
-
sodium cycle
-
software life cycle
-
specialized machining cycle
-
standard rating cycle
-
steam cycle
-
steam-jet refrigeration cycle
-
steam-power cycle
-
steam-water cycle
-
Stirling cycle
-
storage cycle
-
strain cycle
-
stress cycle
-
suburban driving cycle
-
sunspot cycle
-
symbiotic fuel cycle
-
tailout cycle
-
tap-to-tap cycle
-
test cycle
-
thermal cycle
-
thermal fatigue cycle
-
thermodynamic cycle
-
thorium-based fuel cycle
-
thorium fuel cycle
-
three-loop steam cycle
-
throw-away fuel cycle
-
tidal cycle
-
timing cycle
-
tool inspection cycle
-
total cycle
-
Tripol ammonia cycle
-
two-loop steam cycle
-
two-stroke cycle
-
typical machining cycle
-
uranium cycle
-
urban driving cycle
-
vapor-compression refrigerating cycle
-
vapor-compression refrigeration cycle
-
vital cycle
-
voltage cycle
-
water cycle
-
work cycle
-
xenon poisoning cycle
-
zero-to-compression stress cycle
-
zero-to-tension stress cycle

Англо-русский словарь технических терминов > cycle
15 cycle

1) цикл

2) работать циклами
3) цикличный
4) период
5) такт
6) колебаться
7) цикловый
8) кольцо
– accumulation cycle
– boundary cycle
– Brayton cycle
– carbon cycle
– compound cycle
– cooking cycle
– cycle air
– cycle annealing
– cycle composition
– cycle curve
– cycle loop
– cycle of magnetization
– cycle of motion
– cycle per second
– cycle schedule
– cycle service
– cycle time
– Diesel cycle
– diurnal cycle
– duration of cycle
– engine cycle
– erase cycle
– essential cycle
– execution cycle
– four-stroke cycle
– heating cycle
– hydrogen-helium cycle
– instruction cycle
– iteration cycle
– knotting cycle
– limiting cycle
– magnetic cycle
– micro cycle
– minor cycle
– motor cycle
– open cycle
– pulse-repetition cycle
– Rankine cycle
– read cycle
– read-write cycle
– refrigeration cycle
– reheat cycle
– reset cycle
– scanning cycle
– sinking cycle
– timing cycle
– topping cycle
– Vietoris cycle
– wall cycle
– working cycle
– write cycle

complete regenerative cycle — предельный регенеративный цикл

cycle matching system — <aeron.> навигация воздушная импульсная, система навигационная импульсная

dissimilarity cycle basis — базис циклов относительно подобия

machine cycle time — такт работы ЭВМ

major clock cycle — сквозной такт работы ЭВМ

memory cycle time — время цикла памяти

one-point extraction cycle — цикл с одним отбором пара

remove from cycle — выводить из цикла

stress cycle range — интервал напряжений цикла

withdraw from cycle — удалять из цикла

Англо-русский технический словарь > cycle
16 cycle

1) цикл; период || циклически повторять(ся); работать циклами

2) sl квант вычислений

•

- cycle back
- access cycle
- accumulation cycle
- action cycle
- break storage cycle
- card cycle
- clear-and-write cycle
- clock cycle
- computer cycle
- creation action cycle
- cycle of magnetization
- cycle per second
- design cycle
- device cycle
- direct cycle
- display cycle
- duty cycle
- execution cycle
- executive cycle
- fetch cycle
- fetch-execute cycle
- fixed cycle
- forward-type cycle
- forward cycle
- indirect cycle
- inhibit cycle
- instruction cycle
- life cycle
- limit cycle
- machine cycle
- magnetic cycle
- major cycle
- match-bid-payment cycle
- memory cycle
- minor cycle
- null cycle
- operating cycle
- operation cycle
- operational cycle
- print cycle
- program cycle
- programming cycle
- pulse repetition cycle
- read cycle
- read-and-regenerate cycle
- read-restore cycle
- read-write cycle
- regeneration cycle
- retention cycle
- search cycle
- spare cycle
- split cycle
- stolen cycle
- storage cycle
- storage refresh cycle
- timing cycle
- two-beat cycle
- work cycle
- write cycle

English-Russian dictionary of computer science and programming > cycle

См. также в других словарях:

Cycles per instruction — In computer architecture, cycles per instruction (aka clock cycles per instruction, clocks per instruction, or CPI) is a term used to describe one aspect of a processor s performance: the number of clock cycles that happen when an instruction is… … Wikipedia
Cycles Per Instruction — In computer architecture, Cycles per instruction (clock cycles per instruction or clocks per instruction or CPI) is a term used to describe one aspect of a processor s performance: the number of clock cycles that happen when an instruction is… … Wikipedia
Instruction set — An instruction set, or instruction set architecture (ISA), is the part of the computer architecture related to programming, including the native data types, instructions, registers, addressing modes, memory architecture, interrupt and exception… … Wikipedia
Clock rate — Clocking redirects here. For tampering with vehicle odometers, see Odometer fraud. The clock rate is the rate in cycles per second (measured in hertz) or the frequency of the clock in any synchronous circuit, such as a central processing unit… … Wikipedia
Instructions Per Cycle — In computer architecture, Instructions Per Clock (Instruction Per Cycle or IPC) is a term used to describe one aspect of a processor s performance: the average number of instructions executed for each clock cycle. It is the multiplicative inverse … Wikipedia
Reduced instruction set computer — The acronym RISC (pronounced risk ), for reduced instruction set computing, represents a CPU design strategy emphasizing the insight that simplified instructions which do less may still provide for higher performance if this simplicity can be… … Wikipedia
One instruction set computer — Computer science portal A one instruction set computer (OISC), sometimes called an ultimate reduced instruction set computer (URISC), is an abstract machine that uses only one instruction – obviating the need for a machine language opcode … Wikipedia
Instructions per second — (IPS) is a measure of a computer s processor speed. Many reported IPS values have represented peak execution rates on artificial instruction sequences with few branches, whereas realistic workloads typically lead to significantly lower IPS values … Wikipedia
Complex instruction set computing — A complex instruction set computer (CISC) ( /ˈsɪs … Wikipedia
Explicitly parallel instruction computing — (EPIC) is a term coined in 1997 by the HP Intel alliance [cite web url = http://www.hpl.hp.com/techreports/1999/HPL 1999 111.pdf title = EPIC: An Architecture for Instruction Level Parallel Processors accessdate = 2008 05 08 last = Schlansker and … Wikipedia
CPI — aeronaut. abbr. Crash Position Indicator comp. abbr. Character Per Inch abbr. Characters Per Inch abbr. Common Part Indicator (ATM) abbr. Common Programming Interface (IBM, SAA) abbr. Computer Private branch exchange Interface comp. abbr.… … United dictionary of abbreviations and acronyms

Словари и энциклопедии на Академике

Перевод: с английского на все языки

Clock Per Instruction

См. также в других словарях:

Поделиться ссылкой на выделенное

Словари и энциклопедии на Академике

Перевод: с английского на все языки

Clock Per Instruction

См. также в других словарях:

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка: